Za gotycką bramą
Na skrzyżowaniu w Seroczkach podróżny ma do wyboru trzy kierunki, jakie może wybrać do dalszej podróży. Jeśli pojedzie drogą na wprost, to stanie w końcu przed neogotycką bramą o wielobocznych słupach, imitujących wieże, zwieńczone pseudokrenelażem, do których przylegają łukiem zwieńczone furty. Za bramą wśród drzew rysuje się imponująca sylwetka dworu jako skromna jednak pozostałość jego dawnej świetności.
Przed bramą zabudowania, które stanęły na miejscu dawnych czworaków, lub są ich przebudowanymi formami. Dalej droga prowadzi w kierunku dworu i zakręca podjazdem przed nim wokół trójkątnego klombu. Dwór częścią frontową jest skierowany w kierunku północno wschodnim, szczytem zachodnim ku drodze.
Dwór
Dwór reprezentuje eklektyzm w architekturze z przewagą cech klasycyzujących podkreślonych symetrią fasady i portykiem. Budynek jest parterowy z cegły, o wysokim podpiwniczeniu, pokryty dachem łamanym polskim pod dachówką ceramiczną karpiówką.
W elewacji frontowej wyróżnia się portyk w wielkim porządku, poprzedzający centralnie położony trzyosiowy ryzalit. Cztery toskańskie kolumny portyku na wysokich bazach zakończone, imitującymi wolutowe, kapitelami, podtrzymują trójkątny przyczółek. Z boków portyku tralkowa balustrada.
Południowa elewacja cechuje się asymetrią, w postaci występującego tu od strony zachodniej ryzalitu pokrytego dachem naczółkowym. Za nim taras ze schodami otoczone tralkową balustradą i sąsiadująca wnęka ozdobiona dwiema toskańskimi kolumnami.
W elewacji zachodniej dwuosiowy ryzalit środkowy zwieńczony odciętym szczytem o dwóch niewielkich oknach ujętych w spływy.
Budynek w całości otynkowany. Przyziemie boniowane poziomymi pasami. W dachu lukarny w wystawkach ujęte w spływy. Naroża budynku zdobione podwójnymi pilastrami, a ściany wieńczy podwójny gzyms profilowany.
Kaplica
Na południe od budynku dworskiego znajduje się ośmioboczna kaplica z 1780 roku, przypisywana Lasockim. Konstrukcji zrębowej, na zewnątrz obita deskami w układzie u dołu poziomym powyżej pionowym, z płaskim stropem wewnętrznym. Kaplicę wieńczy baniasty namiotowy dach z latarnią, kryty blachą. Drzwi wejściowe, po północnej stronie, na węgarach, spągowe, opierzone klepkami ułożonymi w jodełkę. Okna prostokątne zamknięte łukiem odcinkowym.
Park
Założenie parkowe o powierzchni około dwóch hektarów pochodzi z drugiej połowy XIX wieku. Niegdyś znacznie większe, dziś duże połacie po wykarczowaniu służy jako pole uprawne. Starodrzew skupia się wokół dworu i w południowo zachodniej części parku. W bezpośrednim otoczeniu dworu występują duże trawiaste powierzchnie z drzewami w niewielkich grupach. Ta część ma charakter krajobrazowy z oryginalnym zespołem wodnym na zarysie podkowy, składającym się z dwóch stawów połączonych kanałem.
Historia
Po raz pierwszy w historii Seroczki wymieniane są w 1489 roku, potem w 1550, kiedy to wspomina się A. Serockiego właściciela 13 łanowego majątku. W latach 1560- 1582 kolejnymi właścicielami są Adam i Wojciech tegoż nazwiska. Zmiana właściciela nastąpiła w I połowie XVII wieku. W 1634 roku posiadaczem Seroczek jest Grabski.
Wieś według spisu z 1662 roku liczyła 15 dymów, a dwanaście lat później zamieszkiwało ją 85 plebejuszy i 2 osoby nobilitowane.
Kolejny, Adam Lasocki, wnuk Olbrachta Lasockiego posła i kasztelana inowrocławskiego, jest wymieniony jako właściciel Seroczek w latach 1779 i 1789. Nic jednak nie wiadomo o jego siedzibie.
W roku 1811 majątkiem władał Neupomycen Lasocki syn Stanisława Kostki i Agnieszki
z Bogatków. Żonaty był z Justyną z Lubowieckich. Zmarł jednak bezpotomnie, a wdowa po nim wyszła za Feliksa Turskiego dziedzica Bądkowa. Wieś ciągle się rozrasta, w 1827 zamieszkiwało ją już 155 osób i liczyła 15 dymów.
Seroczki w latach 1845 - 57 należały do Józefa Bogatko syna Rocha i Estery z Kretkowskich. Tenże Józef został pochowany na cmentarzu w Straszewie. Po Józefie majątek dziedziczy bratanek Antoni Bogatko syn Jana i Anny ze Słubickich. Antoni (w wieku 64 lat!) poślubił Ewę Chojnacką (lat 42) wdowę po Janie Chojnackim i adoptował jej syna Adama Antoniego. Antoni Bogatko zmarł w Seroczkach w 1885 roku, a Ewa Bogatko w 1894 roku. Adam Antoni został po nich dziedzicem. Ożenił się w 1894 roku ze Stefanią Joanną Marią Grabską i miał z nią dwóch synów Antoniego Mariana Eustachego i Zbigniewa. Od chwili śmierci Adama Antoniego w 1912 roku, to Antoni Marian Eustachy, żonaty z Antoniną Heleną Julią Saas, został dziedzicem Seroczek, a Zbigniew, żonaty z Michaliną Lisowską, od 1924 Zakrzewa.
Antoni Marian w latach 1926-7 wybudował dwór w obecnym kształcie. Wcześniejszy budynek dworski usytuowany był ponoć w części frontowej obecnego.
Wtedy też urządzono na nowo ogród adaptując wcześniejsze założenie z drugiej połowy XIX wieku. W czasie wojny majątek został przejęty przez Niemców, a Antoni Marian Bogatko wywieziony do obozu w Mauthausen. Jego żona została w Seroczkach do 1945 roku, a po wojnie wyjechała do Wrocławia.
Po wojnie nastąpiła parcelacja majątku. Do 1993 użytkowany był przez PGR w Osięcinach potem OHZ Osięciny dziś przez OHZ Osięciny Sp z o.o. Gospodarstwo Seroczki.
Zakończenie
Przy wyjściu z parku ostatnie spojrzenie na poobdzieraną miejscami z tynku "gotycką" bramę i widoczny za drzewami dwór. Nie można być pewnym, że ten sam widok, będzie cieszył oko przy następnej wizycie, bo z roku na rok dwór jest w coraz gorszym stanie. Okoliczni mieszkańcy donoszą, że do pomieszczeń już teraz można się dostać przez wyłamane drzwi. Wymontowano już nawet metalowe elementy, które pewnie sprzedano na złom, a więc proces dewastacji rozpoczął się i postępuje w szybkim tempie. Tylko patrzeć, aż pozostaną po dworze tylko ruiny, jako świadectwo naszego marnotrawstwa.
Zbigniew Sołtysiński
puszczyk.sowa@interia.eu
|
