NIEZWYCIĘŻONY
Nie poddał się niemieckim najeźdźcom. Uniknął śmierci w walce. Znalazł ją tam, gdzie mógł się najmniej spodziewać. W zdradziecki sposób z rąk radzieckiego NKWD postrzałem w tył głowy zakończył życie w Charkowie oficer Wojska Polskiego ppor. Ryszard Gielg.
Gielg Ryszard Romuald urodził się 28 stycznia, a jak chcą inni autorzy 28 lutego 1907 w Aleksandrowie zwanym wtedy jeszcze Pogranicznym. Rodzice to Czesław i Marianna z domu Tarczyńska, Ojciec już po zdobyciu niepodległości był pracownikiem Agencji Celnej przy Dyrekcji Kolei Państwowych w Wilnie, stąd przymus częstej zmiany miejsca pracy. W każde z tych nowych miejsc podążała za nim cała rodzina.
Dzieciństwo w ruchu
Tylko do 1918 roku Ryszard Gielg przebywał w Aleksandrowie. Za ojcem przeprowadzili się najpierw do Jędrzejowa koło Kielc, a następnie do Suwałk. Rozpoczął naukę w tamtejszym Państwowym Gimnazjum im. Karola Brzostowskiego, a już w 1925 za ojcem pojechał do Grajewa, gdzie uczęszczał do Gimnazjum Humanistycznego im. Mikołaja Kopernika. Tutaj, dziesiątego czerwca 1927 roku zdał egzamin dojrzałości.
Śladem dziadka
Dziadek Ryszarda Gielga był z zawodu prawnikiem, absolwentem Szkoły Głównej w Warszawie. Pozostając pod wrażeniem dziadka postanowił w 1927 skierować swoje kroki na Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Musiał jednak przerwać tok studiów ze względów finansowych. Dwa lata zarabiał lekcjami, aby kontynuować studia. W 1934 wreszcie je ukończył z tytułem magistra prawa.
Nie znalazł jednak zatrudnienia w swoim zawodzie. Pracował w Polskim Radio jako sprawozdawca sportowy. Tak przeżył do wybuchu wojny.
Brak danych na temat przeszkolenia wojskowego jakie odbył. Był oficerem rezerwy w stopniu podporucznika. Jego przydział wojskowy to 42 pułk piechoty w Białymstoku noszący od 1938 imię gen. Jana Henryka Dąbrowskiego. Jednostka wchodziła w skład 18 Dywizji Piechoty.
Losy wojenne
W kampanii wrześniowej pułk walczył z Niemcami w składzie Samodzielnej Grupy Operacyjnej Narew. Bili się pod Nowogrodem i Myszyńcem, a zapasowy batalion bronił Białegostoku 15 września. Większość żołnierzy dostała się do niewoli niemieckej w okolicach Andrzejowa i Łętownicy, ale część 42 pułku piechoty brała jeszcze udział w bitwie pod Kockiem ostatniej w kampanii wrześniowej, która trwała od drugiego do szóstego października 1939.
W żadnej ze stoczonych bitew oficer o nazwisku Ryszard Gielg nie dostał się do niemieckiej niewoli. Uniknął śmierci w walce. Widnieje za to na liście więźniów obozu jenieckiego w Starobielsku. Nieznane są okoliczności dostania się do niewoli radzieckiej. Wiosną 1940 roku wywieziony do Charkowa i zamordowany. Spoczywa na tamtejszym Polskim Cmentarzu Wojennym w dzielnicy Charkowa Piatichatki.
Zbigniew Sołtysiński
puszczyk.sowa@interia.eu
Literatura:
1. 42 Pułk Piechoty im.gen Jana Henryka Dąbrowskiego Adam Dobroński, Krzysztof Filipow Białystok 1996
2. Kujawsko dodbrzyńska lista katyńska Władysław Kubiak, Zbigniew Karpus
Wydawnictwo Expol, P.Rybiński, J. Dąbek,sp.j. Włocławek 2010
3. Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego w Charkowie praca
zbiorowa pod kierunkiem Jędrzeja Tucholskiego Warszawa 2003.
|
